Տե­սակ­ցու­թիւն՝ քան­դա­կա­գործ-նկա­րիչ Գա­գիկ Ալ­թու­նեա­նի հետ

«­Հա­յոց Ցե­ղաս­պա­նու­թե­նէն 100 տա­րի­ներ ետք» խո­րա­գի­րը կը կրէ Ա­թէն­քի «­Թեխ­նո­խո­րոս» սրա­հէն ներս կազ­մա­կեր­պո­ւող Գա­գիկ Ալ­թու­նեա­նի գոր­ծե­րու ցու­ցա­հան­դէ­սը, որ նո­ւի­րո­ւած է Հա­յոց Ցե­ղաս­պա­նու­թեան 100րդ տա­րե­լի­ցին եւ կը հա­մախմ­բէ 12 հայ ա­նո­ւա­նի նկա­րիչ­նե­րու գոր­ծեր։ 
­Յու­նաս­տա­նէն եւ հայ­րե­նի­քէն նկա­րիչ­նե­րու գոր­ծե­րը, ի­րենց ա­ռանց­քա­յին գի­ծե­րով, յոյն հան­դի­սա­տե­սին կը ներ­կա­յաց­նեն հա­յու­թեան ապ­րած ար­հա­ւիր­քը, հայ ժո­ղո­վուր­դի տա­րած պայ­քարն ու գո­յա­տե­ւու­մի ճա­նա­պար­հը, հաս­նե­լով մին­չեւ վե­րած­նունդ, ա­զատ հայ­րե­նիք եւ կազ­մա­կեր­պո­ւած սփիւռ­քի ի­րա­կա­նու­թիւն­նե­րը։
­Համ­բա­ւա­ւոր հայ քան­դա­կա­գործ ու նկա­րիչ Գա­գիկ Ալ­թու­նեան եր­կար ժա­մա­նա­կէ ի վեր ծրագ­րած ու աշ­խա­տած է տո­ւեալ ցու­ցա­հան­դէ­սի կազ­մա­կերպ­ման հա­մար։ Ծա­նօթ ա­րո­ւես­տա­գէ­տի մտա­ծում­նե­րը, ներշն­չում­նե­րը եւ իւ­րա­յա­տուկ ո­ճը, մե­ծա­պէս գնա­հա­տո­ւած են հայ եւ յոյն մշա­կու­թա­սէր հան­րու­թեան կող­մէ։ Ան փա­փա­քե­լով իր ներդ­րու­մը ու­նե­նալ Հա­յոց Ցե­ղաս­պա­նու­թեան լու­սա­բան­ման գոր­ծին մէջ, ծրագ­րեց եւ ի­րա­կա­նա­ցուց 12 հայ ա­նո­ւա­նի նկա­րիչ­նե­րու գոր­ծե­րով լրա­ցո­ւած ցու­ցա­հան­դէ­սը։ 

«Ա­զատ Օր»ի խմբագ­րա­տուն իր այ­ցե­լու­թե­նէն օգ­տո­ւե­լով՝ շա­հե­կան զրոյց մը ու­նե­ցանք համ­բա­ւա­ւոր նկա­րի­չին եւ ի­րեն ըն­կե­րա­ցող ու Փաթ­րա­սէն յատ­կա­պէս ցու­ցադ­րու­թեան ա­ռի­թով ժա­մա­նած՝ Ա­ռա­քել Գ­րի­գո­րեա­նի հետ։ Ն­շենք, որ ցու­ցադ­րու­թեան կը մաս­նակ­ցին նաեւ Գա­գիկ Ղա­զան­չեան, Ալ­պերթ Յա­կո­բեան, Սար­գիս Հա­մալ­պա­շեան, Հայկ Մես­րո­պեան, Էօ­ժէն Յա­կո­բեան, Ան­նա Ղա­մա­րեան, Ա­ռա­քել Գ­րի­գո­րեան, Ի­րի­նի Մ­նա­ցա­կա­նեան, Է­տո­ւարտ Սա­գա­յեան, Մի­նաս Սե­մէր­ճեան, Մա­րիամ Չա­քը­րեան։
­Մի­նաս Սե­մէր­ճեա­նի մա­սին բա­ցատ­րե­լով, նկա­րիչ­նե­րը նշե­ցին թէ ան Ժան­սէ­մի (­Յով­հան­նէս Սե­մէր­ճեա­նի՝ Ժան­սէ­մի եղ­բօր զա­ւակն է), որ մե­ծա­պէս գնա­հա­տո­ւած եւ Յու­նաս­տա­նի մէջ կշիռ ու­նե­ցող անձ­նա­ւո­րու­թիւն է, ան­հա­տա­կան բազ­մա­թիւ ցու­ցադ­րու­թիւն­նե­րով։ Նոյն­պէս բո­լոր մաս­նա­կից­նե­րը, սի­րո­ւած ու գնա­հա­տո­ւած տա­ղան­դա­ւոր նկա­րիչ­ներ են։ Կա­րե­ւոր էր կա­լե­րիստ Փեթ­րոս Տու­մա­սի խան­դա­վառ եւ պատ­րաս­տա­կամ մօ­տե­ցու­մը, որ չի զլա­ցաւ ա­մէ­նա­լաւ ձե­ւով կազ­մա­կեր­պե­լու ցու­ցադ­րու­թիւ­նը, Փ­լա­քա­յի մէջ իր կա­լե­րիէն ներս։
­Բա­ցատ­րե­լով թէ ի՛նչ կը նե­րառ­նէ ցու­ցադ­րու­թիւ­նը Գա­գիկ Ալ­թու­նեան կ­'ը­սէ թէ եր­կու մա­սի բաժ­նո­ւած է։ Ցու­ցադ­րու­թեան վայր մտնո­ղը նախ դէմ յան­դի­ման կու­գայ քան­դակ-նկար­ներ եւ քո­լաժ­ներ հա­մադ­րող գոր­ծի մը հետ, որ 15 մեթ­րի վրայ եր­կա­րող գե­ղան­կար­չա­կան խառն աշ­խա­տանք մըն է։ Այս գոր­ծը ցոյց կու­տայ իր ըն­տա­նի­քի ան­դամ­նե­րու պատ­մու­թիւ­նը, Հա­յոց Ցե­ղաս­պա­նու­թեան ըն­թաց­քին, երբ իր պապն ու իր փոք­րիկ քոյ­րը միակ վե­րապ­րող­նե­րը ե­ղան ամ­բողջ գիւ­ղի մը բնակ­չու­թե­նէն։ Ն­մա­նօ­րի­նակ էին հա­յու­թեան բե­կոր­նե­րու պատ­մու­թիւն­նե­րը։ Բազ­մա­թիւ դժո­ւա­րու­թիւն­նե­րով ու փոր­ձանք­նե­րով ա­նոնք ի­րար կորսն­ցու­ցին, ա­պա  վե­րագ­տան, «ա­ճեց­նե­լով» դար­ձեալ ըն­տա­նե­կան «ծա­ռը»։ 
­Ցու­ցա­հան­դէ­սի այ­ցե­լու­նե­րը ա­ռա­ջին հեր­թին շփման մէջ կու­գան ցե­ղաս­պա­նու­թեան ոճ­րա­գոր­ծու­թիւ­նը տես­նե­լով, զգա­լով վե­րապ­րող­նե­րու տա­ռա­պան­քը եւ ա­նոնց տա­րած գո­յա­տե­ւե­լու պայ­քա­րը։ 
­Ցու­ցադ­րու­թեան երկ­րորդ բա­ժի­նը կը վե­րա­բե­րի հա­յու­թեան ներ­կա­յին։ Մո­խի­րէն վե­րած­նե­լու հա­յու­թեան կա­րո­ղու­թիւ­նը, վե­րա­զար­թօնքն ու վե­րա­կազ­մա­կերպ­ման ճի­գը ար­դէն կ­þար­տա­ցո­լան ա­րո­ւես­տի իւ­րա­քան­չիւր գոր­ծի ընդ­մէ­ջէն, ա­մէն մէ­կուն պար­տադ­րած ո­ճին հա­մա­ձայն։ «­Մենք մէկ դպրոց կար­ծես ա­ւար­տած ենք։ Ճա­շա­կի ձե­ւով՝ մենք դաս­տիա­րա­կո­ւած ենք։ Կայ մշա­կու­թա­յին մտա­ծո­ղու­թիւն որ ուղ­ղա­կի կապ ու­նի մեր հայ­կա­կան ինք­նու­թեան հետ։ Երբ կ­þանց­նիս թե­մա­տիկ մօ­տե­ցում­նե­րու, մե­քա­նիք ձե­ւով ար­դէն կ­þանց­նիս քու ազ­գու­թեամբ բնո­րո­շո­ւած նկար­նե­րու։ Քեզ­մէ բո­լո­րո­վին ան­կախ գոր­ծըն­թաց մըն է այդ։ Մի­նասն է, Յա­կոբ Յա­կո­բեանն է, Սա­րեանն է, որ մեզ բո­լո­րիս ցոյց տո­ւած են այդ ճամ­բան եւ մենք հե­տե­ւորդ­ներն ենք ա­նոնց։ Տար­բեր ալ չ­'ըլ­լար» յատ­կան­շա­կա­նօ­րէն կ­'ը­սէ Գա­գիկ Ալ­թու­նեա­նը։
Ի­րեն հարց կու­տանք թէ ինչ­պէ՞ս կը տես­նէ, ինչ­պէ՞ս կը զգայ յոյն ժո­ղո­վուր­դի կե­ցո­ւած­քը Հա­յոց Ցե­ղաս­պա­նու­թեան թե­մա­յի վե­րա­բե­րեալ։
«­Տար­բեր է երբ կը լսես, տար­բեր է երբ կ­þու­սում­նա­սի­րես պատ­մու­թիւ­նը։ Ես կը տես­նեմ թէ մար­դիկ ուղ­ղա­կի փաս­տեր տես­նե­լու կա­րի­քը ու­նին, որ­պէս­զի կա­րո­ղա­նան ըմբռ­նել ո­ճի­րի տա­րո­ղու­թիւ­նը։ Այ­ցե­լու­նե­րը կու­գան, ար­դէն տե­ղեակ ըլ­լա­լով Հա­յոց Ցե­ղաս­պա­նու­թեան մա­սին։ Բայց երբ կը տես­նեն լու­սան­կար­նե­րը, փաս­տե­րը՝ հո­գե­կան մեր տագ­նա­պը կը զգան եւ գոր­ծո­ւած ո­ճի­րի ծա­ւա­լը, որ եր­բեք չէ ա­ւար­տած ցե­ղաս­պա­նու­թեամբ, այլ հետ­քը կը թո­ղու վե­րապ­րած­նե­րուն, ա­նոնց ժա­ռան­գորդ­նե­րուն վրայ»։
­Յոյն եւ հայ հա­սա­րա­կու­թիւ­նը ա­ռի­թը պի­տի ու­նե­նայ ըմ­բոշխ­նե­լու Գա­գիկ Ալ­թու­նեա­նի եւ ցու­ցադ­րու­թեան մաս­նա­կից բո­լոր ա­րո­ւես­տա­գէտ­նե­րու ներշն­չո­ւած ու զգա­յա­ցունց գոր­ծե­րը, Փ­լա­քա­յի «­Թեխ­նո­խո­րոս» կա­լե­րիէն ներս։ 
­Բա­ցու­մը տե­ղի պի­տի ու­նե­նայ Եր­կու­շաբ­թի 20 Ապ­րիլ 2015, ժա­մը 20։00-23։00ի­ն։