altԻ­ջե­ւա­նէն 19 քի­լօ­մեթր դէ­պի հիւ­սիս, Ատր­պէյ­ճա­նի սահ­մա­նին վրայ կը գտնո­ւի ­Սա­րի­գիւ­ղը։ ­Լեռ­նե­րուն թա­ռած գիւ­ղին մէջ ­Հոկ­տեմ­բեր 1-ին տօն էր։ «­Ճա­նա­չենք, սի­րենք եւ շէ­նաց­նենք մեր գիւ­ղե­րը» խում­բին նա­խա­ձառ­նու­թեամբ՝ տե­ղի ու­նե­ցաւ գիւ­ղի վե­

րա­նո­րո­գո­ւած ման­կա­պար­տէ­զի մաս­նա­շէն­քին բաց­ման հան­դի­սու­թիւ­նը։

­Սա­րի­գիւ­ղի ման­կա­պար­տէ­զը հիմ­նադ­րու­թեան օ­րէն ի վեր չէր նո­րո­գո­ւած: ­Խորհրդա­յին տա­րի­նե­րուն կա­ռու­ցո­ւած ման­կա­պար­տէ­զը, 90-ա­կան­նե­րու պա­տե­րազ­մին ժա­մա­նակ, մե­ծա­պէս տու­ժած էր։ Շ­նոր­հիւ ի­րա­նաբ­նակ բա­րե­րար ­Տիկ. Էլ­պիս ­Գաս­պա­րեա­նի ան­վե­րա­պահ նո­ւի­րատո­ւու­թեան՝ վե­րա­նո­րո­գո­ւե­ցաւ ման­կա­պար­տէ­զի մէկ մաս­նա­շէն­քը, ուր կը գոր­ծէ ա­շա­կերտ­նե­րուն հա­մար նա­խա­տե­սո­ւած խո­հա­նոց, ճա­շա­րան, խա­ղա­սե­նեակ եւ ննջա­սե­նեակ։

­Սա­րի­գիւղ­ցի­նե­րը, մե­ծէն փոքր, տօ­նա­կան տրա­մադ­րու­թեամբ հա­ւա­քո­ւած էին ման­կա­պար­տէ­զի բա­կը՝ ներ­կայ գտնո­ւե­լու այս ու­րախ հան­դի­սու­թեան։ ­Ներ­կայ էին նաեւ բա­րե­րա­րը եւ բազ­մա­թիւ հիւ­րեր։ ­Սա­րի­գիւղ հա­մայն­քի գիւ­ղա­պետ ­Կո­մի­տաս Էլ­լա­րեան շնոր­հա­կա­լու­թիւն յայտ­նեց տիկ. Էլ­պի­սին իր ազ­գա­նո­ւէր նուի­րատ­ուու­թեան հա­մար եւ վստա­հե­ցուց, որ ման­կա­պար­տէ­զի բա­րե­կար­գու­մէն ու վե­րա­նո­րո­գու­մէն ետք գիւ­ղի մա­նուկ­նե­րուն թի­ւը վստահ ա­ւե­լի պի­տի շատ­նայ։

«... Իսկ ման­կա­պար­տէ­զի այ­սօ­րո­ւայ սա­նե­րը, ով­քեր վա­ղո­ւայ մեր սահ­ման ու եր­կիր պա­հող­ներն են, կրթո­ւե­լով ա­ւե­լի բա­րե­կարգ ու յար­մա­րա­ւէտ պայ­ման­նե­րի մէջ, կը լի­նեն ա­ւե­լի կա­պո­ւած ի­րենց հող ու ջրին»,- ա­ւել­ցուց գիւ­ղա­պե­տը։

­Ման­կա­պար­տէ­զի տնօ­րէ­նու­հին յայտ­նեց, թէ այս տա­րի ա­շա­կերտ­նե­րը մեծ ու­րա­խու­թեամբ կու գան դպրոց։ «Ա­մէն տա­րի միշտ լի­նում էին մի քա­նի ե­րե­խա­ներ, ո­րոնք չու­զե­լով էին գա­լիս ման­կա­պար­տէզ, այս տա­րի ոչ ոք չլա­ցեց…»,- ու­րա­խու­թեամբ հաս­տա­տեց տնօ­րէ­նու­հին։

­Ներ­կա­յիս վե­րա­նո­րո­գո­ւած մաս­նա­շէն­քին մէջ կա­րե­լի է ըն­դու­նիլ 30 փոք­րիկ­ներ, սա­կայն գիւ­ղին մէջ կան ման­կա­պար­տէ­զի տա­րի­քի շուրջ 100 ե­րե­խայ։ ­Հան­դի­սու­թեան ըն­թաց­քին տի­կին Էլ­պիս յանձն ա­ռաւ նաեւ նո­րո­գել ման­կա­պար­տէ­զին երկ­րորդ յար­կը, ուր հնա­րա­ւոր պի­տի ըլ­լայ ըն­դու­նիլ 2-րդ խմ­բակ մը եւս, մօտ 30-40 մա­նուկ­ներ։

Ինչ­պէս ­Հա­յաս­տա­նի գիւ­ղե­րուն մեծ մա­սը, ­Սա­րի­գիւ­ղը նոյն­պէս ու­նի բազ­մա­թիւ չլու­ծո­ւած խնդիր­ներ։ ­Գիւ­ղա­ցիք մին­չեւ այ­սօր ի­րենց խմե­լու ջու­րը կը կրեն մօ­տա­կայ աղ­բիւր­նե­րէն, իսկ ո­ռոգ­ման ջու­րը նոյն­պէս քիչ է, որ կա­րե­լի ըլ­լայ զբա­ղիլ հո­ղե­րու մշա­կու­թեամբ։ ­Հո­ղե­րուն մեծ մասն ալ սահ­մա­նա­յին գօ­տի ըլ­լա­լով չի մշա­կո­ւիր։

­Գոր­ծազր­կու­թեան պատ­ճա­ռով տղա­մար­դիկ կը մեկ­նին ար­տագ­նայ աշ­խա­տան­քի։ 90-ա­կան­նե­րու պա­տե­րազ­մին վնա­սո­ւած Մ­շա­կու­թա­յին եւ գրա­դա­րա­նի շէն­քը վթա­րա­յին վի­ճա­կի մէջ է։ ­Գիւ­ղի դպրո­ցա­կա­նե­րը կը ցան­կան, որ գիւ­ղը ու­նե­նայ ե­րի­տա­սար­դա­կան կեդ­րոն, ուր կա­րե­լի ըլ­լայ կազ­մա­կեր­պել ձեռ­նարկ­ներ եւ մշա­կու­թա­յին աշ­խա­տանք­ներ։

­Սա­րի­գիւ­ղը եւ միւս սահ­մա­նա­յին գիւ­ղե­րը յա­տուկ ու­շադ­րու­թեան կա­րիք ու­նին, յատ­կա­պէս պե­տու­թեան կող­մէ։ ­Մեր սահ­մա­նա­մերձ գիւ­ղե­րը մեր երկ­րի սահ­մա­նա­պահ­ներն են։
Ե­թէ կ­՛ու­զենք ու­նե­նալ ա­մուր սահ­ման­նե­րով ու ա­պա­հով ­Հա­յաս­տան, շէնց­նենք ու բա­րե­կար­գենք մեր գիւ­ղե­րը։