ՀՀ սփիւռքի նախարարութիւնը աշխուժ աշխատանք կը տանի Հարաւային Ամերիկայի հայկական համայնքներուն հետ: Վերջերս տրուած տուեալներու հիմամբ՝ Հարաւային Ամերիկայի մէջ կ՝ապրի մօտ 100 հազար հայ: Հայերու առաւել մեծ թիւով առաջին տեղը կը գրաւէ Արժանթինը, որուն կը յաջորդեն Պրազիլ, Ուրուկուէյը, Վենեզուէլան, Չիլէն:
Ինչպէս «Արմենփրէս»ի հետ զրոյցի ընթացքին նշեց Սփիւռքի նախարարութեան՝ Ամերիկայի հայ համայնքներու վարչութեան կապերու բաժնի պետ Գայիանէ Դաբաղեանը, տեղւոյն հայերը կ՝ապրին այդ երկրի քաղաքական, տնտեսական կեանքէն ներս բաւական չափով ներգրաւուած ու համարկուած:
Սփիւռքի նախարարութիւնը 2009 թուականէն կրթամշակութային աջակցութեան ծրագիր կ՝իրագործէ Հարաւային Ամերիկայի մէջ:
Գայիանէ Դաբաղեանի խօսքով՝ Հարաւային Ամերիկան այն հատւածն է, ուր հայութեան շրջանակներուն մէջ վտանգուած է լեզուի իմացութիւնը:
«Հարաւային Ամերիկան հեռու է գտնւում Հայաստանից, նախկինում շատ թոյլ է եղել Հայաստանի հետ կապը: Այդ ամէնը հաշուի առնելով՝ նախարարութիւնը ակտիվ գործունէութիւն սկսեց: Վերջին 3 տարիների ընթացքում այն դարձել է Հայաստանի հետ լաւագոյն կապեր ունեցող հայկական համայնքներէն մէկը»,-դիտել տուած է Դաբաղեանը՝ աւելցնելով, որ այդ մէկը շնորհիւ նախարարութեան գործունէութեան յաջողուած է:
Հարաւային Ամերիկայի հայ համայնքներուն բաւական աջակցութիւն կը ցուցաբերուի կրթութեան եւ մշակոյթի բնագաւառներէն ներս: Խնդիր էր դրուած պահպանել եղած հայկական դպրոցները: Ընդհանուր առմամբ Հարաւային Ամերիկայի մէջ կան 10 հայկական դպրոցներ. Արժանթինի մէջ կան 7 ամէնօրեայ, Պրազիլի 2 միօրեայ, Չիլիի մէջ 1 միօրեայ դպրոց:
«Այս թիւը շատ վտանգուած էր, դպրոցները ենթակայ էին փակման: Կային դպրոցներ, որոնց աշակերտները հայերէն շատ քիչ գիտեն: Բայց իմանալով անգամ շատ քիչը՝ նրանք հրաշալի պահպանուած հայեր են»,- հաւաստիացուց նախարարութեան ներկայացուցիչը: Այսօր տարբեր ծրագրերում ակտիվ մասնակցութիւն է ցուցաբերւում Հարաւային Ամերիկայի հայկական համայնքի կողմից:
Նախարարության ստեղծման առաջին իսկ օրուանից պետական գուրգուրանքի շունչը փոխանցեցինք իրենց»: