Համախմբումը Կարող Է Լինել Ընդհանուր Պլատֆորմի Շուրջ
Կուսակցութեան քաղաքական ուղեգծի հետ կապուած որեւէ սկըզբունքային փոփոխութիւն օրերս աւարտուած Գերագոյն ժողովում արձանագրուե՞լ է:
Քաղաքական ուղեգծի որեւէ «վերատեսութիւն» չկայ. մեր ուղեգիծը մնում է նոյնը՝ ամբողջական իշխանափոխութիւն: Մարտավարական խնդիրների հետ կապուած՝ ընդունուել են համապատասխան որոշումներ, բանաձեւեր, որոնց համապատասխան էլ Գերագոյն մարմինը պիտի փորձի իր աշխատանքներն աւելի արդիւնաւէտ դարձնել:
Ամբողջական իշխանափոխութիւն ասելով՝ հասկանում ենք առաջին հերթին սահմանադրական փոփոխութիւնների ճանապարհով նախագահական համակարգից անցում խորհրդարանական համակարգի եւ ընդդիմութեան լիազօրութիւնների մասին համապատասխան օրէնքի ընդունում, որտեղ յստակ սահմանուած կը լինեն ընդդիմութեան գործառոյթները եւ լիազօրութիւնների շրջանակը: Այսինքն՝ իշխանութիւն-ընդդիմութիւն մէկ միասնական քաղաքական համակարգ ստեղծելու խնդիր ենք դրել նաեւ մեր առջեւ:
Արմէն Ռուստամեանը չի բացառել, որ այդ հիմնարար սկզբունքների շուրջ համաձայնութիւն ձեռք բերելու դէպքում Դաշնակցութիւնը կարող է պաշտպանել ընդդիմադիր («ոչ իշխանական») ուժերի «միասնական թեկնածուին»: Նախագահական ընտրութիւններին, օրինակ, ՀԱԿի հետ դաշինքով մասնակցելու հեռանկարը ձեզ չի՞ «վախեցնում»:
Գերագոյն ժողովի որոշման մէջ ամրագրուած է, որ նախապատուելի է նախագահական ընտրութիւններին մասնակցել սեփական թեկնածուով, բայց հարցի վերջնական պատասխանը կը տայ արտահերթ Գերագոյն ժողովը, որը տեղի կ՛ունենայ աշնանը: Մինչ այդ, Գերագոյն մարմինն իրաւասու է կա- յացուած որոշումների համատեքստում (ծիրէն ներս) քաղաքական որոշակի գործընթացներ ձեռնարկել:
Նախագահական ընտրութիւնները մեզ համար ինքնանպատակ չեն՝ մենք նախագահական ընտրութիւնները դիտում ենք ամբողջական իշխանափոխութեան համատեքստում, եւ եթէ հնարաւոր լինի տարբեր ընդդիմադիր ուժերի համախմբել ընդհանուր քաղաքական պլատֆորմի շուրջ (իսկ այդ պլատֆորմի առանցքը, կրկնում եմ, ամբողջական իշխանափոխութիւն ենթադրող սահմանադրական փոփոխութիւնների ընդունումն է), հնարաւոր է նաեւ ոչ դաշնակցական թեկնածուի պաշտպանելու տարբերակը:
Խօսքը Հայ Ազգային Կոնկրեսի, Բարգաւաճ Հայաստանի կամ այլ քաղաքական կուսակցութեան ներկայացուցչին միասնական թեկնածու առաջադրելու մասին չէ. շատ հնարաւոր է, որ այդ թեկնածուն որեւէ քաղաքական ուժի ներկայացուցիչ չլինի: Գոնէ ես չեմ պատկերացնում նման սցենար, որ ընդդիմադիր դաշտի քաղաքական ուժերը համախմբուեն այս կամ այն ընդդիմադիր ուժը ներկայացնող որեւէ թեկնածուի շուրջ:
Այսինքն՝ միասնական թեկնածուին աւելի շուտ «դրսում» էք տեսնում:
Ոչ կուսակցական կամ այլ քաղաքական ուժերի շրջանակից դուրս թեկնածուի շուրջ համախմբման հնարաւորութիւն, այո, տեսնում ենք:
Գերագոյն ժողովը որեւէ կերպ անդրադարձե՞լ է «Բարգաւաճ Հայաստանի» հետ յարաբերութիւնների թեմային:
Նախընտրական շրջանում ԲՀԿի հետ համագործակցութիւն եղել է միասնական շտաբի շրջանակում: Այդ փուլն աւարտուած է, եւ դա կարող է օգտակար լինել նաեւ հետագայ ինչ-ինչ ձեւաչափով համագործակցութեան համար: Բայց «Բարգաւաճ Հայաստանի» հետ առանձին համագործակցութեան ձեւաչափեր ճշդելու խնդիր, որպէս այդպիսին, դրուած չէ:
Չէ՞ք կարծում, որ ԲՀԿ-ն այնուամենայնիւ առանձնանում է «այլընտրանքային» միւս ուժերից, այն առումով, որ ծանրակշիռ ներկայութիւն ունենալով խորհրդարանում, կարող է էական դերակատարութիւն ունենալ առաջիկայ քաղաքական զարգացումներում:
Նախագահական ընտրութիւններն իրենց տրամաբանութեամբ եւ բնոյթով ընդհանրապէս տարբերւում են խորհըրդարանական ընտրութիւններից: Այդ տեսակէտից խորհրդարանում աւելի կամ պակաս ներկայացուած լինելու հանգամանքը, չեմ կարծում, թէ շատ մեծ նշանակութիւն է ունենալու նախագահական ընտրութիւններում:
Մենք ունենք նախադէպ, երբ խորհըրդարանում փոքր խմբակցութիւն ունեցող քաղաքական ուժը նախագահական ընտրութիւններում մի քանի անգամ աւելի բարձր ցուցանիշներ է արձանագրել, եւ ճիշդ հակառակը: Այս առումով, նախագահական ընտրութիւնները դիտում ենք որպէս առանձին գործընթաց մեր մատնանշած կարեւորագոյն խնդրի՝ ամբողջական իշխանափոխութեան համատեքստում:
Այդ խնդրի շուրջ ընդհանուր քաղաքական համաձայնութեան գալու դէպքում միայն կարելի է քննարկել համագործակցութեան կոնկրետ ձեւաչափերի հարցը: Հակառակը՝ ի սկզբանէ անձի շուրջ համախմբուելու, այս կամ այն թեկնածուին պաշտպանելու խնդիր դնելը կը նշանակէր փառաւոր կերպով այդ գործընթացը ձախողել:
«Հարսնաքարի» միջադէպի վերաբերեալ «առաջին ձեռքից» տեղեկատուութիւն ստանալու նախաձեռնութիւնը շարունակելու ի՞նչ ճանապարհ էք տեսնում:
Յամենայն դէպս մտադիր չենք բաւարարուել ԱԺ նախագահի պատասխանով, որովհետեւ այդ պատասխանը մեր բարձրացրած հարցի լուծման որեւէ ուղի մատնացոյց չի անում: Ճանապարհներ միշտ կան: Օրինակ, պատգամաւորն իրաւունք ունի պետական մարմնին ուղղելու գրաւոր հարցումներ եւ օրէնքով սահմանուած կարգով ստանալ պատասխաններ: Այլ հնարաւորութիւններ կան, որ դեռ եւս քննարկման փուլում են:
Հարցազրոյցը վարեց
Լիլիթ Պօղոսեան