Լի­բա­նա­նի մէջ վեր­ջերս լու­սար­ձա­կի տակ առ­նո­ւած է լեռ­նագ­նաց Ռո­ժէ Պաաք­լի­նիի ա­նու­նը, նկա­տի ու­նե­նա­լով, որ վեր­ջերս ան բարձ­րա­ցած էր Է­վե­րես­թի գա­գա­թը եւ ա­կա­նա­տես ե­ղած էր Նե­փա­լը հա­րո­ւա­ծած վեր­ջին երկ­րա­շար­ժին. այդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նին ան տա­կա­ւին կը գտնո­ւէր Նե­փա­լի մէջ:

Ռո­ժէ Պաաք­լի­նի կը նշէ, որ 1998էն ի վեր լեռ­նագ­նա­ցու­թիւն կը կա­տա­րէ` մերթ խմբա­յին, մերթ ա­ռան­ձին:

Լեռ­նագ­նա­ցու­թիւ­նը իբ­րեւ նա­խա­սի­րու­թիւն ու­նե­ցող Պաաք­լի­նի կը յայտ­նէ, որ Լի­բա­նա­նի բո­լոր լեռ­նե­րը բարձ­րա­ցած է, սա­կայն ան­հա­տա­կան ա­ռու­մով իր մա­կար­դա­կը բարձ­րաց­նե­լու նպա­տա­կով սկսած է ուղ­ղո­ւիլ այլ եր­կիր­ներ` նո­ւա­ճե­լու հա­մար նաեւ շարք մը այլ գա­գաթ­ներ:

Անց­նող ա­միս­նե­րուն Ռո­ժէ Պաաք­լի­նի ուղ­ղո­ւած է Նե­փալ` մագլ­ցե­լու հա­մար Է­վե­րես­թի գա­գա­թը:

«­Լե­ռը բարձ­րա­ցայ զիս ա­ռաջ­նոր­դող ան­ձի  մը ըն­կե­րակ­ցու­թեամբ: Քաթ­ման­տո­ւէն մին­չեւ Է­վե­րես­թի գա­գա­թը 11 օ­րո­ւան ժամ­կէ­տով պէտք էր ա­ւար­տէինք, սա­կայն բնա­ւո­րու­թեամբ ար­կա­ծախնդ­րու­թիւն սի­րող եմ եւ 8 օ­րո­ւան մէջ կա­տա­րե­ցի այդ ամ­բող­ջը, որ ա­ւե­լի ուշ իր դրա­կան ազ­դե­ցու­թիւ­նը ու­նե­ցաւ: Ան­շուշտ նկա­տի ու­նիմ երկ­րա­շար­ժը, ո­րուն պատ­ճա­ռով Է­վե­րես­թի վրայ գտնո­ւող 18 լեռ­նագ­նաց­ներ մա­հա­ցան»,- ը­սաւ ան:

Լեռ­նագ­նա­ցի մը կող­մէ ինք­զինք պատ­րաս­տե­լու մա­սին հար­ցու­մի մը անդ­րա­դառ­նա­լով` Պաաք­լի­նի շեշ­տեց, որ կան ո­րոշ մար­զանք­ներ, ո­րոնք պէտք է մնա­յուն կեր­պով կի­րար­կել, օ­դի փո­փո­խու­թիւն­նե­րուն մար­մի­նը ըն­տե­լաց­նել, ինչ­պէս նաեւ յստակ սննդա­կա­նո­նի մը հե­տե­ւիլ` պա­հե­լու հա­մար մարմ­նին ա­ռող­ջու­թիւ­նը:

«Է­վե­րես­թի պա­րա­գա­յին մար­տահրա­ւէ­րը լուրջ էր, ո­րով­հե­տեւ Հի­մա­լա­յեան լեռ­նե­րուն վրայ կա­րե­լի է 24 ժամո­ւան ըն­թաց­քին տա­րո­ւան չորս ե­ղա­նակ­նե­րը ապ­րիլ»,- ա­ւել­ցուց ան:

Պաաք­լի­նի նշեց, որ ի­րեն հա­մար ծայր աս­տի­ճա­նի ար­կա­ծախնդ­րու­թիւն­ներն են հա­ճոյք պատ­ճա­ռող­նե­րը, սա­կայն հա­կա­ռակ իր նկա­րագ­րի այս գի­ծին` երկ­րա­շար­ժը ա­հա­ւոր էր:

«Ամ­բողջ ութ օ­րո­ւան լեռ­նագ­նա­ցու­թե­նէն եւ խո­կում­նե­րէ ետք, ամ­բողջ քա­ղա­քի մը քան­դու­մին ա­կա­նա­տես ե­ղայ քա­նի մը վայր­կեան­նե­րու ըն­թաց­քին: Աչ­քե­րուս առ­ջեւ ա­մէն բան գետ­նի հա­ւա­սար դար­ձաւ, գե­տի­նը ճեղ­քո­ւե­ցաւ եւ մար­դիկ, որ քա­նի մը վայր­կեան ա­ռաջ գո­յու­թիւն ու­նէին,  ան­հե­տա­ցան, իսկ քա­ղա­քը ծած­կո­ւե­ցաւ փո­շիի մա­ռա­խու­ղով մը: Ա­հա­ւոր կեր­պով վա­խազ­դու է երկ­րա­շար­ժը, ո­րով­հե­տեւ ա­նո­րո­շու­թիւն կը պատ­ճա­ռէ եւ ո­չինչ քու հա­կակ­շի­ռիդ տակ է: Ե­րե­ւա­կա­յե­ցէք, որ 90 երկ­վայր­կեա­նի հա­մար բնու­թիւ­նը խեն­թա­նայ եւ ութ հա­զար հո­գի ոչ եւս ըլ­լայ»,- նշեց Պաաք­լի­նի` ա­կա­նա­տե­սի վկա­յու­թեան կշի­ռով:

Պաաք­լի­նի յայտ­նեց նաեւ, որ ինք օ­ժան­դա­կած է Նե­փա­լի երկ­րա­շար­ժին յա­ջոր­դող փրկա­րար աշ­խա­տանք­նե­րուն ու մեծ դժո­ւա­րու­թեամբ վե­րա­դար­ձած է Լի­բա­նան:

Պաաք­լի­նի շեշ­տեց նաեւ, որ ի­րեն հա­ւա­նա­բար օգ­նած է նաեւ այն ի­րա­կա­նու­թիւ­նը, որ Լի­բա­նա­նէն մեկ­նու­մի օ­րը սխալ մը ար­ձա­նագ­րո­ւած է եւ ինք ճշդուած թո­ւա­կա­նէն օր մը ետք է, որ մեկ­նած է Նե­փալ:

Պաաք­լի­նի շեշ­տեց, որ լեռ­նագ­նաց մը շատ ա­ւե­լի ար­դիւ­նա­ւէտ կը դառ­նայ եւ մա­կար­դա­կը կը բարձ­րա­նայ, ե­թէ հո­վա­նա­ւոր ու­նե­նայ: «Ան­շուշտ իմ ա­պա­գայ ծրա­գիր­նե­րուս մաս կը կազ­մեն աշ­խար­հի բարձ­րա­գոյն գա­գաթ­նե­րու նո­ւա­ճու­մը»,- ա­ւել­ցուց ան:

Հա­յու­թեան հետ իր կա­պե­րուն մա­սին խօ­սե­լով` Ռո­ժէ Պաաք­լի­նի յայտ­նեց, որ իր հօ­րե­նա­կան մեծ մայ­րը հայ է. ան ծնած է 1915ին եւ մա­հա­ցած` 2014 Դեկ­տեմ­բե­րին: «99ա­մեայ ծե­րու­նի մեծ մայրս` Մաք­րու­հի Սե­րո­բեան-­Պաաք­լի­նի իմ ի­տէալս էր, եւ ես Ա­րա­րա­տը ո­րե­ւէ ա­տեն կրնա­յի բարձ­րա­նալ: Իսկ Ա­րա­րա­տը բարձ­րա­նա­լու հա­մար ես Հա­յաս­տա­նէն պի­տի եր­թամ Վ­րաս­տան եւ հոն­կէ մուտք գոր­ծեմ Ա­րեւմ­տեան Հա­յաս­տան եւ ոչ թէ Պոլ­սոյ կամ Ան­գա­րա­յի ճամ­բով ուղ­ղո­ւիմ Տիգ­րա­նա­կերտ` բարձ­րա­նա­լու հա­մար Ա­րա­րա­տը: Մեծ մայրս միայն այդ պա­րա­գա­յին պի­տի ըն­դու­նէր, որ ես Ա­րա­րատ բարձ­րա­նամ: Ես ի­րեն հան­դէպ խոր յար­գանք ու­նիմ, ան ե­ղած է ու­սուց­չու­հի, դպրո­ցի տնօ­րէ­նու­հի եւ չորս լե­զու գի­տէր: Իր կեան­քով, կեն­ցա­ղով եւ հա­ւատ­քով մեծ մայրս հմա­յած է զիս եւ ե­ղած է ներշնչ­ման աղ­բիւրս»,- ը­սաւ ան:

Պաաք­լի­նի նշեց, որ իր մեծ մօր եւ Հա­յոց Ցե­ղաս­պա­նու­թեան 100ա­մեա­կին յի­շա­տա­կին ինք Է­վե­րես­թի գա­գա­թին նաեւ հայ­կա­կան ե­ռա­գոյ­նը զե­տե­ղած է` լի­բա­նա­նեա­նի կող­քին:

Անդ­րա­դառ­նա­լով հա­յու­թեան հետ իր կա­պին` Ռո­ժէ Պաաք­լի­նի յայտ­նեց, որ իր հայ­րը լի­բա­նան­ցի է` մա­րո­նի հա­մայն­քի զա­ւակ, իսկ մայրն ու հօ­րե­նա­կան մեծ մայ­րը հայ են: «­Սա­կայն ես` Ռո­ժէ Մու­նիր Պաաք­լի­նի, քա­նի մը տա­րի ա­ռաջ հա­մայնքս փո­խե­ցի եւ դար­ձայ Հայ Ա­ռա­քե­լա­կան ե­կե­ղեց­ւոյ զա­ւակ, իսկ վեր­ջերս ստա­ցայ նաեւ Հա­յաս­տա­նի ան­ցա­գիրս: Չեմ կրնար հայ չզգալ, հայ­կա­կան դպրոց չեմ գա­ցած, սա­կայն կը կար­դամ, կը գրեմ եւ կը խօ­սիմ հա­յե­րէն եւ այս բո­լո­րը ես կը պար­տիմ մեծ մօրս: Ես շատ հպարտ կը զգամ հայ­կա­կան ինք­նու­թիւն ու­նե­նա­լուս հա­մար եւ ու­րախ կը զգամ այդ ինք­նու­թեամբ, ո­րով­հե­տեւ հա­մո­զո­ւած եմ եւ ի­րա­պէս հայ կը զգամ»,- ը­սաւ Պաաք­լի­նի:

Ա­րա­րատ բարձ­րա­նա­լու հա­ւա­նա­կան թո­ւա­կա­նի մը մա­սին հար­ցու­մին պա­տաս­խա­նե­լով` Պաաք­լի­նի յայտ­նեց, որ ինք Սեպ­տեմ­բե­րին պի­տի բարձ­րա­նայ Ա­րա­րատ, Հա­յոց Ցե­ղաս­պա­նու­թեան 100ա­մեա­կին ա­ռի­թով եւ այդ ա­ռա­քե­լու­թիւ­նը պի­տի կա­տա­րէ իր մեծ մօ­րը յի­շա­տա­կին:

ԱՐՇՕ ՊԱԼԵԱՆ - «Ազ­դակ»