Կար­ծիք կայ, որ հայ ե­րի­տա­սարդ սե­րուն­դը հա­մե­մա­տա­բար ա­ւե­լի քիչ կը հե­տաքրք­րո­ւի պատ­մու­թեամբ եւ մշա­կոյ­թով, իսկ մեր ժո­ղո­վուր­դին հա­մար, ո­րուն մեծ մա­սը կը գտնո­ւի Հա­յաս­տա­նէն դուրս, այդ մի­տու­մը կրնայ ու­նե­նալ ան­դառ­նա­լի ժխտա­կան հե­տե­ւանք­ներ։ Մեղ­քի ի­րենց բա­ժի­նը, ի հար­կէ, ու­նին ժա­մա­նա­կա­կից ճար­ տա­րա­գի­տու­թիւն­նե­րը:

Սա­կայն, ի ու­րա­խու­թիւն բո­լո­րի, Հա­յաս­տա­նի մէջ կը ստեղ­ծո­ւին նաեւ այն­պի­սի նո­րա­րար ծրագիրներ, ո­րոնք կը ծա­ռա­յեն հա­յոց պատ­մու­թեան եւ մշա­կոյ­թին: Ն­ման ծրագիրնե­րէն է «­Հայ­կա­կան Գան­ձեր»ը, ո­րուն ղե­կա­վար Է­միլ Ս­տե­փա­նեա­նի հետ զրու­ցած է Hayernaysor.am:

Պա­րոն Ս­տե­փա­նեան, պատ­մե­ցէք, խնդրեմ, ծրագիրին մա­սին:

Բա­րեւ ձեզ եւ շնոր­հա­կա­լու­թիւն ծրագիրին հան­դէպ հե­տաքրք­րու­թեան հա­մար: «­Հայ­կա­կան Գան­ձեր» ծրագիրը կը ներ­կա­յաց­նէ վե­րա­ցա­կան, ե­ռա­չափ ճա­նա­պար­հոր­դու­թիւն­նե­րու շարք՝ դէ­պի հայ­կա­կան պատ­մամ­շա­կու­թա­յին յու­շար­ձան­ներ: Այս­պի­սով, պլան­շե­թի, սմարթ­ֆո­նի կամ հա­մա­կար­գի­չի օգ­նու­թեամբ իւ­րա­քան­չիւ­րը՝ գտնո­ւե­լով աշ­խար­հի ո­րե­ւէ տեղ, կրնայ վե­րա­ցա­կան կեր­պով զբօս­նել Հա­յաս­տա­նի եւ Ար­ցա­խի պատ­մա­կան կա­ռոյց­նե­րու տա­րած­քին մէջ, լսել վան­քի կամ ե­կե­ղեց­ւոյ պատ­մու­թիւ­նը հա­յե­րէն, անգ­լե­րէն եւ ռու­սե­րէն լե­զու­նե­րով, մոմ վա­ռել, նոյ­նիսկ ա­ղօթք կար­դալ… ես չեմ թո­ւար­կեր ծրագիրին բո­լոր նո­րա­րա­րա­կան հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րը, դուք ա­ւե­լի լաւ է ծա­նօ­թա­նաք, բա­ւա­կան հե­տաքրք­րա­կան է:

Հա­մո­զո­ւած ենք, որ այդ­պէ՛ս է, իսկ քա­նի՞ պատ­մամ­շա­կու­թա­յին յու­շար­ձան ար­դէն կա­րե­լի է այ­ցե­լել:

Այս պա­հուն այ­ցե­լո­ւին ա­ռաջ վե­րա­ցա­կան կեր­պով ի­րենց դռնե­րը բա­ցած են Տա­թեւ, Գե­ղարդ, Գան­ձա­սար, Խոր Վի­րապ, Նո­րա­վանք, Սե­ւա­նա­վանք եւ Կե­չա­րիս վան­քե­րը, Շու­շիի Սուրբ Ա­մե­նափր­կիչ ե­կե­ղե­ցին եւ Գառ­նիի տա­ճա­րը: Այս­քա­նը կրցած ենք ստեղ­ծել 3 տարո­ւան ըն­թաց­քին: Ի հար­կէ, մենք կանգ պի­տի չառ­նենք: Ար­դէն սկսած ենք Սա­նա­հին, Հաղ­պատ, Օ­ձուն վան­քե­րը եւ նաեւ Սուրբ Գա­յիա­նէ ու Հ­ռիփ­սի­մէ ե­կե­ղե­ցի­նե­րը: Ծրագիրը պէտք է շա­րու­նա­կա­կան ըլ­լայ:

 Պա­րոն Ս­տե­փա­նեան, ի՞նչ հար­կա­ւոր է վե­րա­ցա­կան ճա­նա­պար­հոր­դու­թիւն­ներ կա­տա­րե­լու հա­մար։

 Անհ­րա­ժեշտ է միայն ներ­բեռ­նել Armenian Treasures բջի­ջա­յին յա­ւե­լո­ւա­ծը սմարթ սար­քե­րու հա­մար նա­խա­տե­սո­ւած AppStoreէն: Յա­ւե­լո­ւա­ծի հետ միա­սին մենք անվ­ճար կը տրա­մադ­րենք ճա­նա­պար­հոր­դու­թիւն դէ­պի Տա­թեւ, որ, հա­մա­ձայն մեր դի­տար­կում­նե­րուն, հա­սա­րա­կու­թեան կող­մէ ա­մե­նա­սի­րո­ւած եւ պա­հան­ջո­ւած վան­քե­րէն մէկն է: Ինչ կը վե­րա­բե­րի այլ ճա­նա­պար­հոր­դու­թիւն­նե­րու, ա­նոնք հա­սա­նե­լի են իւ­րա­քան­չիւ­րը $1ով:

Բո­լո­րո­վին շատ չէ, յատ­կա­պէս հա­շո­ւի առ­նե­լով կա­տա­րո­ւած աշ­խա­տան­քը:

$1 վճա­րը խորհր­դան­շա­կան է ի­րօք, բայց ա­նի­կա ծրագիրի հե­տա­գայ զար­գա­ցու­մը ա­պա­հո­վե­լու հա­մար կրնայ շատ կա­րե­ւոր ֆի­նան­սա­ւոր­ման աղ­բիւր ըլ­լալ, յատ­կա­պէս հա­շո­ւի առ­նե­լով այն հան­գա­ման­քը, որ ծրագիրը դեռ չու­նի ար­տա­քին հո­վա­նա­ւոր­ներ:

Անդ­րո­յիտ հա­մա­կար­գով սմարթ սար­քե­րու հա­մար ի՞նչ նա­խա­տե­սած էք:

Ա­յո՛, ա­ռայժմ յա­ւե­լո­ւա­ծը հա­սա­նե­լի է միայն Այ­փատ եւ Այ­ֆոն սար­քե­րու հա­մար, բայց շատ շու­տով ար­դէն հա­սա­նե­լի պի­տի ըլ­լայ նաեւ Անտ­րո­յիտ հա­մա­կար­գե­րով գոր­ծող սար­քե­րու հա­մար: Մենք ա­տոր մա­սին ան­պայ­ման կը տե­ղե­կաց­նենք Զ.Լ.Մ.նե­րով եւ մեր Facebookի է­ջին մի­ջո­ցաւ:

Պա­րոն Ս­տե­փա­նեան, ե՞րբ եւ ինչ­պէ՞ս յայտ­նո­ւե­ցաւ ծրագիրը ստեղ­ծե­լու միտ­քը։

Ծրագիրը ստեղ­ծե­լու միտ­քը յղա­ցանք մօտ 3 տա­րի ա­ռաջ: Այն ժա­մա­նակ Հա­յաս­տա­նի մէջ ներդ­րո­ւե­ցան երկ­րի հա­մար քա­նի մը ռազ­մա­վա­րա­կան նշա­նա­կու­թիւն ու­նե­ցող ծրագիրներ (օ­րի­նակ` Դի­լի­ջա­նի մի­ջազ­գա­յին դպրո­ցը, Տա­թե­ւի ճո­պա­նու­ղիի կա­ռու­ցու­մը եւ այլն): Դ­ժուար է ստոյգ ը­սել, բայց հա­ւա­նա­բար պատ­ճառ­նե­րէն մէ­կը նոյն այդ ծրագիրներն էին, ո­րոնք դրդե­ցին մե­զի երկ­րին հա­մար ստեղ­ծել օգ­տա­կար ծրագիր մը:

 Ի՞նչ նպա­տակ­ներ ու­նի “հայ­կա­կան Գան­ձեր” ծրագիրը:

Ա­ռաջ­նա­հերթ նշեմ, որ ծրագրին շնոր­հիւ նպա­տակ ու­նինք AppStore եւ GooglePlay սմարթ սար­քե­րու հա­մար նա­խա­տե­սո­ւած ա­րագ ա­ճող շու­կա­նե­րուն մէջ տա­րա­ծել հայ­կա­կան հնա­գոյն մշա­կու­թա­յին գան­ձե­րը եւ ա­տով իսկ ա­ւե­լի ճա­նա­չե­լի դարձ­նել մեր եր­կի­րը: Յոյս ու­նինք գրա­ւել օ­տա­րերկ­րեայ զբօ­սաշր­ջիկ­նե­րու ու­շադ­րու­թիւ­նը, ա­տով իսկ խթա­նե­լով զբօ­սաշր­ջու­թեան ա­ճը: Կը կար­ծենք, որ ծրագիրը հե­տաքրքրա­կան պի­տի ըլ­լայ հա­րիւր հա­զա­րա­ւոր սփիւռ­քա­հայ ե­րի­տա­սարդ­նե­րուն, ո­րոնք դեռ չեն այ­ցե­լած Հա­յաս­տան` ի­րենց պատ­մա­կան հայ­րե­նի­քը: Նաեւ՝ յոյս ու­նինք գրա­ւե­լու նաեւ հա­յաս­տան­ցի ե­րի­տա­սարդ­նե­րուն ու­շադ­րու­թիւ­նը: Ի մի­ջի այ­լոց, նա­խա­գի­ծը շատ պա­հան­ջո­ւած պի­տի ըլ­լայ Ս­փիւռ­քի եւ Հա­յաս­տա­նի մէջ գոր­ծող դպրոց­նե­րու գրա­դա­րան­նե­րուն մէջ եւ մենք ար­դէն կը քննար­կենք այդ հար­ցը հա­մա­պա­տաս­խան պե­տա­կան մար­մին­նե­րու հետ: «­Հայ­կա­կան Գան­ձեր» ծրագիրը կը պա­րու­նա­կէ նաեւ թաք­նո­ւած քա­րոզ­չա­կան տարր` Ար­ցա­խի հայ­կա­կան պատ­կա­նե­լիու­թեան վե­րա­բե­րեալ: Ա­պա­գա­յին քա­րոզ­չա­կան տար­րը պի­տի սկսի զօ­րա­նալ, յատ­կա­պէս այն փու­լին, երբ մենք պի­տի նե­րա­ռենք եւ վե­րա­ցա­կա­նօ­րէն վե­րա­կանգ­նենք Ա­րեւմ­տեան Հա­յաս­տա­նի հայ­կա­կան յու­շար­ձան­նե­րը, օ­րի­նակ Ա­նի քա­ղա­քի ա­ւե­րակ­նե­րը:

Այս քա­նի մը տա­րո­ւան ըն­թաց­քին, ըն­կե­րու­թիւ­նը հա­ւա­նա­բար բա­ւա­կան գու­մար ներդ­րած է ծրագրին մէջ, այդ­պէս չէ՞:

Դուք ի­րա­ւա­ցի էք: Նո­րա­գոյն ճար­տա­րա­գի­տու­թիւն­նե­րը մեծ հա­ճոյք են եւ մեր ըն­կե­րու­թիւ­նը ի­րօք ար­դէն հա­ւա­նա­բար բա­ւա­կան գու­մար ներդ­րած է: Ներ­կա­յիս ծրագիրը եւս ու­նի նաեւ ֆի­նան­սա­ւոր­ման կա­րիք՝ իր շա­րու­նա­կա­կա­նու­թիւ­նը ա­պա­հո­վե­լու հա­մար: Չէ՞ որ դեռ բազ­մա­թիւ հայ­կա­կան պատ­մամ­շա­կու­թա­յին յու­շար­ձան­ներ ծրագրին մէջ նե­րա­ռո­ւած չեն:

Այդ նպա­տա­կով մենք թո­ղար­կած ենք գե­ղե­ցիկ, ձե­ռա­գործ տու­փե­րով «­Հայ­կա­կան Գան­ձեր»ու յու­շա­նո­ւէ­րա­յին DVD տար­բե­րակ­ներ: Շատ գե­ղե­ցիկ զար­դա­ման յու­շա­նո­ւէր­ներ են, ո­րոնց վա­ճառ­քէն գո­յա­ցած հա­սոյ­թը պի­տի ուղ­ղո­ւի նո­րա­նոր հայ­կա­կան պատ­մամշա­կու­թա­յին յու­շար­ձան­ներ Գան­ձա­րա­նին մէջ նե­րա­ռե­լու գոր­ծըն­թա­ցին: Բա­ցի այդ, մենք ո­րոշ ակն­կա­լիք­ներ ու­նինք AppStoreի մեր Armenian Treasures բջի­ջա­յին յա­ւե­լո­ւա­ծի վճա­րո­վի ճա­նա­պար­հոր­դու­թեանց վա­ճառ­քէն: Փաս­տօ­րէն պի­տի ըլ­լայ այն­պէս, որ իւ­րա­քան­չիւ­րը հնա­րա­ւո­րու­թիւն պի­տի ու­նե­նայ ներդ­նե­լու իր փոքր ա­ւան­դը ծրագրի շա­րու­նա­կա­կա­նու­թիւ­նը ա­պա­հո­վե­լու գոր­ծըն­թա­ցին` գնե­լով ծրագրի յու­շա­նո­ւէ­րա­յին կամ բջի­ջա­յին յա­ւե­լո­ւած տար­բե­րա­կը:

Կը կար­ծեմ Ծրագրին ա­ջակ­ցիլ ուզող­նե­րը շատ պի­տի ըլ­լան: Ինչ­պի­սի՞ն կը տես­նէք ծրագրի ա­պա­գան:

Մենք կը փա­փա­քինք ծրագրի ծի­րէն ներս վե­րա­ցա­կան ճա­նա­պար­հոր­դու­թիւն­ներ կազ­մա­կեր­պել ոչ միայն դէ­պի Հա­յաս­տա­նի եւ Ար­ցա­խի, այլ նաեւ դէ­պի ամ­բողջ մո­լո­րա­կի հայ­կա­կան պատ­մամշա­կու­թա­յին գան­ձե­րը: Կը պատ­կե­րաց­նէ՞ք: Ա­տի­կա հիա­նա­լի պի­տի ըլ­լար: Սա­կայն, բնա­կա­նա­բար, մեր ըն­կե­րու­թեան դժո­ւար պի­տի ըլ­լայ ա­ռանց լրա­ցու­ցիչ օ­ժան­դա­կու­թեան նման ծա­ւա­լով զար­գաց­նել ծրագիրը: Այդ ա­ռու­մով մենք լա­ւա­տես ենք եւ վստահ, որ «­Հայ­կա­կան Գան­ձեր» ծրագիրը շու­տով ձեռք պի­տի բե­րէ ա­ջա­կից բա­րե­կամ­ներ թէ՛ Հա­յաս­տա­նէն եւ թէ՛, ի հար­կէ, Ս­փիւռ­քէն: Մենք ար­դէն հաս­ցու­ցած ենք ներ­կա­յաց­նել ծրագիրը քա­նի մը ցու­ցա­հան­դէս­նե­րու եւ հա­սա­րա­կու­թեան բա­ցա­ռիկ ար­ձա­գան­գը մե­զի լա­ւա­տե­սու­թեան հիմ­քեր կու տայ: